Talk to...

นิสิตคิดอย่างไรกับ bioinformatics

ศิริขวัญ พลประทีป

สวัสดีค่ะ เพื่อนสมาชิก THAI Bioinformatics ทุกท่าน ช่วงเดือนที่ผ่านมาถือว่าเป็นชีพจรรองเท้าของปุ้มก็ว่าได้นะคะ ได้ไปสัมมนา หลั่นล้า...มาหลายที่ ทำให้รู้สึกว่าขณะนี้มหาวิทยาลัยในแต่ละที่พยายามผลักดัน อาจารย์ นักวิจัย หรือแม้กระทั่งนิสิต นักศึกษาในมหาวิทยาลัยของตน ให้เห็นความสำคัญของการทำวิจัยมากขึ้น โดยมีจุดมุ่งหมายในการก้าวเข้าสู่มหาวิทยาลัยวิจัยของประเทศ สิ่งเหล่านี้จะเกิดขึ้นมิได้เลยค่ะ ถ้าขาดบุคลากรที่มีความรู้ในประเทศ ทำให้ปุ้มนึกถึงคำคำหนึ่งที่ได้ยินสมัยยังละอ่อนอยู่นั่นคือ “เด็กฉลาดชาติเจริญ...” แต่ปุ้มของเสริมอีกนิดนะคะ นอกจากฉลาดแล้วก็ยังต้องเป็นคนดีด้วยค่ะ ดังนั้นจึงเกิดไอเดียปิ๊งปั๊ง... ขึ้นมา Talk to… ฉบับนี้คงต้องขออนุญาต บก. ขอสัมภาษณ์เด็กๆ บ้าง....นะคะ และแล้วปุ้มก็มีเหยื่อ เข้ามาติดกับอยู่ 5 คนค่ะ น้องๆ ทั้งหมดยังคงเป็นนิสิตทั้งปริญญาตรี โท และเอก ซึ่งร่ำเรียนอยู่ในหลักสูตรชีวเคมี คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยค่ะ

ก่อนอื่นก็ต้องสวัสดีน้องๆ ทุกคนเลยนะคะ วันนี้ที่นัดน้องๆ มา ไม่ได้นัดมาทำมิดีมิร้ายนะคะ วันนี้ก็จะมาสัมภาษณ์น้องๆ เกี่ยวกับความคิดเห็น และประเด็นต่างๆ ทางด้าน bioinformatics ขอเกริ่นนิดนึงให้น้องๆ ทราบก่อนนะคะ ว่าวันนี้พี่ปุ้มจะมาสัมภาษณ์พวกเราเพื่อลง e-magazine เกี่ยวกับ bioinformatics ของคนไทยค่ะ ซึ่งมีจุดมุ่งหมายที่จะทำให้คนรุ่นใหม่ที่เริ่มสนใจ (หรือสนใจมานานแล้ว) เกี่ยวกับงานด้าน bioinformatics และนักวิจัยหรือกูรู ทางด้าน bioinformatics ได้มา joy กัน แลกเปลี่ยนความคิดเห็น ประเด็นร้อนกันเกี่ยวกับ bioinformatics ในด้านต่างๆ ค่ะ ฉบับนี้ เราได้น้องๆ มาร่วมแชร์ความคิด เกี่ยวกับ bioinformatics ว่าที่เราได้ร่ำเรียนมาในห้องเรียน มันเพียงพอหรือไม่ อะไรที่เป็นอุปสรรคของการเรียน bioinformatics ประเด็นตรงนี้อาจจะทำให้เราได้เห็นอีกมุมมองนึงของ bioinformatics มากขึ้นค่ะ ก่อนอื่นปุ้มขอแนะนำน้องๆ ของเราก่อนนะคะ เริ่มจาก… น้องอาทครับ ออมสินครับ ออปค่ะ พิมค่ะ เมย์ค่ะ

น้องๆ คิดว่า bioinformatics ยากไหมค่ะ

ยากกกกกกก มาก (ทุกคนตอบเป็นเสียงเดียวโดยมิได้นัดหมายเลยนะคะ)

อยากทราบคำจำกัดความของ bioinformatics ตามที่น้องๆ เข้าใจค่ะ

อาท: bio แปลว่า ชีวะ informatics ก็คือ ข่าวสาร ข้อมูล ซึ่งรวมแล้วก็คือข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับชีวะ ครับ

ออมสิน: คิดว่าเป็นสารสนเทศทางชีววิทยา ซึ่งเกี่ยวกับ DNA RNA โปรตีน ซึ่งเป็นแหล่งรวบรวมข้อมูลต่างๆ ทางด้านชีวภาพครับ

ออป: คำแรกที่ได้ยินก็คิดว่าต้องเป็นชีวสารสนเทศค่ะ ซึ่งเป็นแหล่งข้อมูลต่างๆ ที่รวบรวมความรู้ค่ะ

ทุกคนได้เรียน bioinformatics ในห้องเรียน มาบ้างหรือเปล่าคะ

เรียนผ่านมาทุกคนเลยครับ(ค่ะ) ออมสิน ออป อาท เรียนตอนปริญญาตรี สำหรับเมย์ กับพิม พึ่งได้มาเรียนตอน ปริญญาโทค่ะ

อะไรทำให้ทุกคนอยากเรียนวิชา bioinformatics คะ

ออมสิน: อาจารย์บังคับครับ (555)

เมย์: คิดว่าพอได้มาทำวิจัยทางชีวเคมี และได้เรียนรู้เกี่ยวกับ bioinformatics เลยคิดว่าวิชานี้มีความสำคัญกับงานวิจัย เลยอยากลงเรียนเพื่อให้ได้รู้มากขึ้น ลึกซึ้งขึ้นค่ะ (แต่ก็ยังไม่ลึกซึ้งเท่าไหร่ค่ะ 555)

อาท: คิดว่าถ้าในอนาคตเราจะต้องเรียนต่อ อาท คิดว่า วิชานี้น่าจะเป็นพื้นฐานที่ดีสำหรับการทำวิจัยต่อไปครับ

ออป: คิดว่าเกรดน่าจะง่ายค่ะ

พิม: อยากเห็นภาพกว้างๆ ของ bioinformatics ในหลายๆ มุม ที่อาจมีมากกว่าที่เรารู้ค่ะ

ทุกคนได้ใช้งานทางด้าน bioinformatics หรือเปล่าค่ะ แล้วใช้ทางด้านไหนบ้าง

พวกเราได้ใช้ทุกคนเลยค่ะ(ครับ)

อาท: ผมใช้หาข้อมูลทั่วๆ ไป ใน NCBI และ GenBank

เมย์: เมย์ใช้ออกแบบไพร์เมอร์

ออป: ใช้ส่วนใหญ่จะเป็นฐานข้อมูลโปรตีน DNA และก็ใช้ทำ sequence alignment ค่ะ

ตอนเรียนเรารู้สึกว่าวิชา bioinformatics ที่เราได้เรียนมาส่วน ไหนยากคะ

ออป: PyMol ค่ะ ดูการ docking ต่างๆ หาระยะห่างระหว่างโมเลกุล และการดูโครงสร้างของโปรตีน ยากมากค่ะเพราะมันต้องใช้ command line ซึ่งเราต้องรู้ลึก สำหรับออปคิดว่ามันค่อนข้างซับซ้อนและเวลาที่ใช้สอนมีน้อยมาก และมันเหมือนค่อนข้างไกลตัว เพราะไม่ค่อยได้ใช้ เมื่อเปรียบเทียบกับการทำ alignment ที่เราได้ใช้ประจำอยู่แล้ว ก็คิดว่าง่ายกว่าค่ะ

คิดว่าวิชานี้เป็นพื้นฐานที่ดีสำหรับการเริ่มต้นในการทำวิจัยหรือเปล่าคะ

ถูกต้องค่ะ มีประโยชน์มากเลยค่ะ

ทุกคนคิดว่าวิชาควรที่จะบรรจุอยู่ในหลักสูตรของภาควิชามั๊ยคะ

ควรอย่างยิ่งค่ะ โดยปกติแล้วที่จุฬาฯ เองก็จะมีวิชานี้บรรจุอยู่ในแลปอยู่แล้วค่ะ ซึ่งแทรกอยู่เล็กน้อยในแลป แต่นอกจากนั้นก็จะมีวิชา bioinformatics ซึ่งเป็นวิชาเลือกสำหรับนิสิต ป.ตรี-โท-เอก ให้ได้เรียนกันด้วยค่ะ

แล้ววิชานี้ rating ดี มากน้อยแค่ไหนคะ

Rating ดีต่อเมื่อเกรดดีค่ะ เหมือนเกรดเป็นแรงดึงดูดเลยค่ะ เพราะว่าวิชานี้จะอยู่ในเกณฑ์ ปี 4 เลยต้องขวนขวายหาเกรดมากๆ

ตอนเรียนคิดว่า part ไหนของ bioinformatics มีประโยชน์สำหรับเรามากและอยากให้อาจารย์เน้นหนักมากขึ้น

เมย์: เกี่ยวกับฐานข้อมูลค่ะ และการทำ alignment

ออป: ใช่ค่ะ ฐานข้อมูลเป็นส่วนสำคัญมาก เพราะอย่างน้อยถ้าเรารู้ว่าฐานข้อมูลมันมีอะไร ก็จะทำให้เราได้ใช้ประโยชน์มากขึ้นค่ะ

ถ้าให้พวกเราสอนวิชานี้ให้น้องๆ ม.ปลาย หรือน้อง ป.ตรี ปี 1 คิดว่าเราทำได้มั๊ยค่ะ

ออมสิน: ก็พอได้นะครับ แต่คิดว่า ณ ตอนนี้ วิชานี้ยังค่อนข้างไกลตัวน้องๆ ม.ปลาย หรือ ป.ตรี ปีต้นอยู่ น้องๆ อาจยังไม่ค่อยรู้จักกันเท่าไหร่นัก ถ้าจะสอนก็อาจจะเป็นการแนะนำฐานข้อมูลต่างๆ ทางด้าน bioinformatics ไม่ว่าจะเป็นโปรตีน หรือดีเอ็นเอ ให้น้องๆ ได้เห็นกันว่าข้อมูลเหล่านี้มีมากมายและสามารถสืบค้นหาความรู้ได้ไม่ยากครับ

ถ้าให้พวกเราประเมินว่าก่อนที่เราจะได้เรียนกับหลังเรียนผ่านมาแล้ว เราคิดว่าเราได้เรียนรู้อะไรมากขึ้นกับวิชานี้มั๊ยคะ

ออมสิน: ได้ความอดทนครับกับการนั่งทำ ได้เรียนรู้มันต้องใช้เวลามากเลยครับ มันเหมือนกับว่าต้องเรียนรู้ ต้องหัดทำ ถึงจะทำเป็นครับ

ออป: ได้รู้ว่ามันมีวิชาแบบนี้อยู่ในโลกนี้ด้วยนะ แล้วก็เป็น guideline ให้เราได้นำไปใช้ในงานวิจัยต่อไปค่ะ

เป็นอย่างไรกันบ้างค่ะ สำหรับความคิดเห็นของน้องๆ กับวิชา bioinformatics น้องๆ ทุกคนต่างก็พูดเป็นเสียงเดียวกันว่าเริ่ดที่ได้เรียนวิชานี้ค่ะ ปุ้มก็คิดว่าต่อไปในอนาคตวิชานี้อาจไม่ได้เป็นเรื่องไกลตัวอีกแล้วนะคะ เพราะมันมีประโยชน์กับพวกเรามากจริงๆ งานวิจัยส่วนใหญ่ในปัจจุบันนี้มักจะมี bioinformatics เข้ามาเกี่ยวข้องตลอด บางทีเราได้ใช้มันโดยไม่รู้ตัวด้วยซ้ำไป จริงๆ แล้วมันใกล้ตัวเรามากขึ้นทุกทีนะคะ เราสามารถเรียนรู้ bioinformatics ได้ทุกที่ทุกเวลาเลย ไม่จำเป็นต้องอยู่ในห้องแลปหรือในห้องเรียนเลยนะคะ ขอเพียงมีคอมพิวเตอร์ตัวจิ๋วนี้แหล่ะค่ะ น้องๆ ก็จะสามารถได้เรียนรู้ bioinformatics ได้ด้วยตัวเอง

สุดท้ายแล้วพี่ปุ้มก็ขอโปรโมทเวปไซต์เราให้น้องๆ พี่ๆ เพื่อนๆ ให้รู้จักกันไปด้วยเลยนะคะ ตอนนี้สมัครเป็นสมาชิกกับ THAI Bioinformatics Network และ THAI Bioinformatics e-magazine ฟรีค่ะ เพียงแค่ส่งอีเมลเพื่อแจ้งชื่อ-นามสกุลเป็นภาษาไทยไปที่ thaibioinfo@gmail.com ค่ะ เขาก็จะมีทีมงาน ใจดีตอบกลับไปหาเพื่อนๆ กันเลยค่ะ แล้วทุกๆ เดือนก็จะมีข่าวคราวต่างๆ เกี่ยวกับ bioinformatic มาอัพเดทให้พวกเราติดตามกันค่ะ ในรูปแบบของ pdf ไฟล์สวยๆ ให้เพื่อนนั่งอ่าน นอนอ่านเล่นกันค่ะ ซึ่งจะจัดส่งให้ทางอีเมล์ของเพื่อนสมาชิกเลยค่ะ ฉบับนี้ปุ้มต้องขอลาไปก่อนนะคะ แล้วพบกันใหม่ใน Talk to… ฉบับหน้านะคะ สวัสดีค่ะ